Hakar: Welkom en leuk dat je luistert naar een nieuwe editie van de L&D Talks Podcast. Mijn naam is Hakar Sidik, Marketing Manager bij Studytube. En vandaag gaan we het hebben over de stand van leren en ontwikkelen anno 2023. Dit doe ik niet alleen, ik doe dit met Ester Koot van Motivaction. En we gaan het hebben over ons jaarlijks onderzoeksrapport, de Learning & Development Monitor, de 2023 editie. Ester, welkom. Zou jij jezelf even kort willen voorstellen?
Ester: Dankjewel. Mijn naam is Ester Koot, ik ben onderzoeker bij, je zei het al, Motivaction. Ik zeg ook wel eens Sparkey/Motivaction. Sparkey is het team binnen Motivaction dat zich specifiek bezighoudt met alle onderzoeken op het gebied van HR. Van medewerkersonderzoek, tot employer branding, tot learning & development. Vandaar ook het onderzoek wat we voor jullie hebben gedaan.
H: Leuk, kun je iets meer vertellen over het onderzoek?
E: We doen het jaarlijks. Volgens mij hebben we het nu al drie keer gedaan, als ik het goed zeg. Dit is de derde editie. Het is een onderzoek dat we heel bewust onder verschillende doelgroepen doen. Ruim 1.400 professionals op het gebied van HR, L&D, maar ook leidinggevenden en medewerkers zelf. Dus we proberen ook echt het hele spectrum in beeld te brengen, zodat we ook kunnen kijken of er verschillen zitten in hoe mensen L&D beleven en hoe het landschap eruitziet vanuit de verschillende percepties.
H: Ja, inderdaad. Drie jaar geleden zijn we begonnen met de Learning & Development Monitor. En destijds waren we eigenlijk heel benieuwd naar het L&D-landschap in Nederland en de trends en ontwikkelingen die we daar zien. Dit jaar hebben we ook buiten de Nederlandse grenzen onderzoek gedaan, namelijk in Duitsland. Daar ben ik ook benieuwd naar. Maar voordat we dieper ingaan op learning en development. Wat is jouw passie? Doe je bewust alleen HR- en L&D-onderzoek?
E: Dat vind ik wel een leuke vraag. Ik ben bedrijfskundige van huis uit. En wat wel eigenlijk best wel grappig is, toen ik studeerde, toen kon ik kiezen tussen bedrijfskunde, wat best een brede studie is, marketing, logistiek of finance. En ik twijfelde heel erg tussen marketing en organisatie, vooral management of iets, of HRM. Ik weet niet meer precies, een beetje. En uiteindelijk, nou ja, koos ik maar voor marketing. Zo ben ik in het onderzoeksvak gerold. Maar het is altijd een beetje blijven branden binnen mij. Dus toen ik op een gegeven moment heel veel onderzoek deed, toen dacht ik, waar ik echt blij van word, is het interviewen van medewerkers om hun drijfveren te achterhalen. Dus zo is het eigenlijk heel mooi weer samengekomen, dat ik nu een team binnen Motivation heb dat zich specifiek op de arbeidsmarkt richt. En ja, leren en ontwikkelen is natuurlijk gewoon een heel belangrijk onderwerp op het moment.
H: Leuk, dat wist ik zelf ook nog niet. Dus ook voor mij veel meer achtergrondinformatie over jou. Oké, laten we in het onderzoek duiken. We hebben net een webinar gedaan, samen met Nick van Dam, met jou en mijn collega Jolien Siemerink. En daar zijn we al ingegaan op de resultaten van het onderzoek. We hebben volgens mij meer dan 200 vragen binnengekregen. Dus je ziet wel echt dat het ook wel leeft onder HR professionals. Laten we beginnen met de algemene onderzoeksresultaten. Wat zijn de dingen die het meest opvallen of de hoofdonderwerpen eigenlijk uit het onderzoek?
E: Het leuke is dat als je drie jaar lang ongeveer hetzelfde onderzoek doet, we hebben het natuurlijk wel een beetje aangescherpt, dat je op een gegeven moment trends kan zien. En wat ik wel echt interessant vind, is de groeiende aandacht voor L&D. Het is echt, je ziet op verschillende fronten dat er meer aandacht... Het staat hoger op de agenda, we zien de behoeften groeien aan L&D. Er wordt meer over gesproken, de budgetten worden wat groter, de tijd die er voor vrij wordt gemaakt. Dus op alle fronten is het groeiende. En tegelijkertijd zien we ook dat er wat minder drempels zijn. Dus vanuit medewerkers, maar ook vanuit de perceptie van L&D-professionals, dat er minder drempels zijn. Dus de waan van de dag die altijd een drempel vormt, is wat lager dit jaar. Medewerkers zijn makkelijker te motiveren, is wat minder geworden. We zien dat leidinggevenden hun rol meer pakken als stimulator, als motivator om te leren. Dus dat zijn wel hele mooie ontwikkelingen, denk ik. Er gebeurt echt iets.
H: Ja, zeker. En er komt dus ook meer aandacht voor L&D. Waarom is het belangrijk dat er meer aandacht is voor L&D? Wat zijn dan ook weer de gevolgen hiervan? En waar ik vooral benieuwd naar ben is, wat is de belangrijkste factor die bijdraagt? En dan stijgt de lijn van L&D binnen organisaties.
E: Nou, sowieso, kijk, de arbeidsmarkt is mega krap. Het is ontzettend belangrijk om te zorgen voor je huidige medewerkers en de behoefte aan leren en ontwikkelen is groter. Dus je moet daar als werkgever linksom of rechtsom toch echt op inspelen. Dus je moet, om mensen te behouden, om loyaliteit te creëren, om werkgeluk. Dat zijn de factoren die omhoog gaan. Dus het is echt heel erg belangrijk voor het behoud van je medewerkers. Zeker. En om ze te blijven motiveren en het werkgeluk te stimuleren.
H: Ja, zeker weten. Voordat we hier begonnen met opnemen, hadden we eerder ook een podcast opgenomen over onboarding. En daar bleek ook, en dat is volgens mij ook uit de L&D-moeite, dat er best wel een groot percentage van de medewerkers binnen het eerste jaar stopt. Het is nu een krappe arbeidsmarkt, dus dat maakt het extra lastig inderdaad om goede mensen ook te behouden. Uberhaupt om aan te trekken, maar dan ook om te behouden. En leren en ontwikkelen en een ontwikkelpad aanbieden, dat is echt wel een grote behoefte bij werknemers, bij nieuwe werknemers.
E: Uit het onderzoek bleek dat één op de vier medewerkers binnen een jaar vertrekt. Dus dat is best veel. Dat vind ik veel. Zeker. Je investeert, en waar het aan ligt, dat weten we natuurlijk niet, maar is dat aan het onboardingproces geweest? Is het gebrek aan L&D? Er zullen ongetwijfeld meerdere factoren een rol spelen.
H: Zeker. Daar hadden we ook al wat onderzoek naar gedaan, we hadden daar ook wat inzichten uit gekregen. Dus dat ligt inderdaad aan de onboarding, aan de landing, maar ook aan de verwachtingen vooraf. Dus wat denk je dat de baan is, en wat is de baan daadwerkelijk? Maar ook over bijvoorbeeld de organisatiecultuur, dus het kan aan heel veel dingen liggen inderdaad. Maar ik denk dat elke werkgever wel herkent hoe moeilijk het is om goede mensen te vinden op dit moment. Het is een enorm krappe arbeidsmarkt, dus erg belangrijk om hier de tijd aan te geven. Absoluut. Wat denk jij dat de meest effectieve manier is om leren en ontwikkelen binnen een organisatie te verankeren?
E: Het is belangrijk om het continu bespreekbaar te maken en heel expliciet te zijn over de verwachtingen. Ook is het belangrijk om heel transparant te zijn over de verwachtingen die je van elkaar hebt en tijd en ruimte te geven. In een webinar hadden we het daar ook over. Het is belangrijk dat een werkgever ruimte, tijd en geld beschikbaar stelt, maar moet een werkgever alles betalen of ligt er ook een verantwoordelijkheid bij de medewerker zelf? Dat is natuurlijk altijd een beetje een spanningsveld. Zeker. Als een medewerker binnen een jaar vertrekt, baal je daar wel een beetje van als je veel geïnvesteerd hebt. We hadden het er net ook over met Nick van Dam. Het is zo belangrijk om echt een gedeelde verantwoordelijkheid te behouden. Maar dan zeg ik ook, wees daar dan heel duidelijk in, vooraf, zodat mensen niet voor verrassingen komen te staan en eigenlijk teleurgesteld zijn dat er iets niet betaald wordt of dat ze het toch in hun eigen tijd moeten doen.
H: Ja, dat meen ik. Het is wel grappig. Er is een plaatje dat misschien wel bekend is onder HR-professionals en dergelijke. Dan zegt volgens mij een HR-professional tegen een manager of tegen de CEO, of de CEO zegt: "Wat als we nou deze opleiding betalen, en ze lopen over een jaar de deur uit?" En waarop de counter is: "Wat als ze blijven, en we leiden ze niet op?" Dan zit je ook een beetje met medewerkers die niet het meeste uit zichzelf halen. Dus dat is een grappig voorbeeld, waar ik aan moet denken.
E: Het is heel moeilijk. Ik snap ook, ik sta aan beide kanten, laat ik het zo zeggen. Want je vraagt je af, hoe stimuleer je nou die leercultuur, door gewoon echt in gesprek te blijven gaan. We noemen dat ook wel eens groeigesprekken of ontwikkelgesprekken, er worden niet meer zoveel beoordelings- of functioneringsgesprekken gehouden. Dat is een beetje terugkijken, en je kunt beter vooruitkijken, dus dat helpt al. Maak het bij ieder bijpraatmoment, bij iedere tip even aan, nou, lukt het, dat is het belangrijkste. Maar ook het formele en informele leren, vond ik ook een leuk aspect.
H: Ja, die komen vaak naar voren.
E: Ja, in het webinar worden daar veel vragen over gesteld en dat is moeilijk om dat heel goed, heel concreet te onderzoeken, want formeel leren doen we elke dag. Ik noem het vlieguren maken. Als jij met je vak bezig bent, dan leer je en ontwikkel je ook. Klopt. En hoe die verhouding is, dat is wel interessant, maar laat dat ook zien, laat dat ook merken door feedback te geven. Ook dat is leren en ontwikkelen natuurlijk.
H: Zeker. En dat informelen dan, dat lijkt me ook wel moeilijk om te tracken. Hoe dat gaat, hoe vaak je dat doet, wat het effect daarvan is. Dus dat is natuurlijk ook enorm lastig.
E: Nou ja, we hadden net dat webinar en mijn hoofd kraakt daarover, want ja, hoe ga je dat meetbaar maken? Want dat is heel gevoelsmatig van, ja, hoeveel heb ik geleerd vandaag? Nou, oké, ik heb dit en dit en dit gedaan.
H: Klopt. Dus dan zou je eigenlijk bijna voorbeelden moeten geven van onderformeel, noem je dit en dit, maar ook dit waar mensen misschien nog niet aan gedacht hebben.
E: Nou, dat en ik denk dat we ook vanuit leiderschap en vanuit werkgeverschap dat ook, nou ja, moeten zeggen. Dus dat medewerkers niet alleen maar het idee hebben van: "Oh, ik krijg helemaal geen tijd om het te ontwikkelen." Ja, een opleiding doen, dat is niet het enige. Dus ja, ik zeg dan nogmaals ook van: je maakt ook vlieguren. Zeker. En dan heb je ook weer wat geleerd. Dus het zit hem niet alleen maar in de kosten aan de opleidingskant.